دریافت پایان نامه تاثیر تغذیه بر پیشرفت تحصیلی

قسمتی از متن پایان نامه تأثیر سوء تغذیه بر یادگیری و پیشرفت دانش آموزان

چکیده

یکی از مواردی که همواره توجه روانشناسان، وحققان و دانشمندان را به خود جلب می کند تاثیر تغذیه صحیح و درست بر انواع کارکردهای روانی می باشد.در تحقیق حاضر سوال زیر مورد بررسی قرار گرفت:

آیا تغذیه بر یادگیری و پیشرفت تحصیلی تاثیر دارد یا خیر؟

با توجه به شواهد و قراینی که در بیان کلی مسئله مطرح گردید، فرض زیر را مطرح کردیم

تغذیه بر یادگیری دانش آموزان تاثیر مستقیم دارد.

پژوهش حاضر برای بررسی میزان تاثیر تغذیه بر یادگیری، از بین دانش آموزان مقطع پنجم ابتدایی مدرسه رازی شهرستان رباط کریم ، تعدادی را به طور تصادفی انتخاب نمودیم و روی آنها پژوهشی را انجام دادیم . در این تحقیق از معدل پایان ترم دانش آموزان انتخاب شده برای بررسی هدف این تحقیق استفاده شده است.

تجزیه و تحلیل یافته ها نشان می دهد که تفاوت معنا داری بین سطح یادگیری دانش آموزانی که از تغذیه مناسب استفاده کرده اندو دانش آموزانی که از تغذیه مناسب بی بهره بوده اند وجود دارد.همچنین سطح یادگیری در دانش آموزانی که تغذیه شده اند بالاتر ازسطح یادگیری دانش آموزانی است که از تغذیه مناسب استفاده نمی کردند.

مقدمه

“سوء تغذیه و تأثیر آن بر یادگیری در دانش آموزان”

دانش آموزانی که ما در مدرسه با آنان روبه رو می شویم از دوران نوزادی و کودکی گذر کرده اند و از نظر وضعیت تغذیه ای یکی از مهم ترین دوران زندگی خود را پشت سرگذاشته اند .

دوران جنینی و سال اول تولد یکی از مهم ترین دوران رشد کودک است و رسیدن مواد تغذیه ای اعم از پروتئین ، انرژی و ریز مغذی ها نقشی بسیار مهم و اساسی در رشد و تکامل او تا قبل از مدرسه دارند . عوارض بعضی از این کمبودها چنانچه طفل در این دوران با آن روبه رو شده باشد در سنین مدرسه غیر قابل جبران است.

عمده ترین مشکلات تغذیه ای کشور، سوء تغذیه ناشی از کمی دریافت پروتئین و انرژی، (PEM) کمبود ید، کمبود آهن و کم خونی ناشی از آن می باشد . کمبود ویتامینA و سایر کمبودها شامل کمبود ویتامینهای گروهB مثل ویتامینB2 و کمبود ویتامینD نیز در کودکان گزارش شده است . بعضی از این کمبودها به دلیل فقر مواد مغذی در غذاهای منطقه، همه گروههای سنی را درگیر می کند، ولی کودکان به دلیل افزایش نیاز در دوران رشد بیشتردر معرض خطر قرار می گیرند . افزایش نیاز در این دوران قابل توجه است، به ویژه کودکان که در جهش های رشد نیاز بیشتری به مواد مغذی و ریز مغذی ها مانند ید و آهن دارند . تفاوت نیاز در دختران و پسران، به ویژه در دوران بلوغ، به دلیل تفاوت سن بلوغ است و بعد از آن ، نیاز به ید وآهن در دختران بیشتر است . ولی بعد ازبلوغ تعادل هورمون ها در پسران به گونه ای است که رشد غده تیروئید در اثر کمبود ید در آنان متوقف می شود ولی در دختران ، نیاز هم چنان تا دوران بارداری وجود دارد . به همین دلیل بعد از دوران بلوغ، گواتر در زنان 5 تا 6 برابر بیش تر ازمردان است .

شیوع کمبود آهن و کم خونی ناشی از فقر آهن نیزدر دختران پس از بلوغ به دلیل خون ریزی ماهانه افزایش می یابد . سایر کمبودها مانند کلسیم و ویتامینD نیز در دوران کودکی و نوجوانی به طور یکسان بر هر دو جنس اثر می گذارد ولی در نهایت زنان بیشتر در معرض خطر کمبود کلسیم و ویتامینD قرار می گیرند . بنابراین در کودکی و دوران تحصیلی اگر چه تغذیه صحیح در هر دو جنس اهمیت دارد، ولی زنان به خاطر دلیل اینکه از ذخایر بدن خود در دوران بارداری و شیر دهی استفاده می کنند، آسیب پذیرتر بوده و نیاز به توجه ویژه تری دارند . سوء تغذیه در دختر بچه ها در حقیقت نسل را در معرض خطر قرار می دهد . زنان کوتاه قد به طور معمول دارای لگنی کوچک هستند و در زمان بارداری جنین آنها نمی تواند رشد بالقوه خود را داشته باشد . بنابراین در آنها احتمال به دنیا آمدن پسر یا دختری با وزن کم( کم تر از 2500 گرم) وجود دارد .

تحقیقات نشان داده است که مادران کم وزن با جثه کوچک، کودکان کوتاه تر و با سر کوچک تر به دنیا می آورند . این تحقیقات رابطه معنی داری را بین سن مادر و وزن هنگام تولد نشان داده است ، از جمله آن که مادران جوان تر کودکانی با جثه ریزتر به دنیا آورده اند . غلظت هموگلوبین نیز در سه ماهه اول ، ارتباط مثبتی با وزن ، قد و دور سر نوزاد داشته است . کودکان کم وزن ، به طور معمول مشکلات زیادی در زمینه رشد، تغذیه و ایمنی دارند و معمولاً بیشتر ازکودکان سالم و با تأخیر رشد در دوران کودکی مواجه می شوند و به همین ترتیب این حلقه معیوب باعث پدید آمدن نسلی کوتاه تر می شود.

تحقیقاتی که در بنگلادش در این زمینه صورت گرفته است نشان می دهد ، دختران کم وزن و کوتاه قد( مادران مبتلا به سوء تغذیه) فرزندانی کوتاه تر به دنیا آورده اند . این امر در بین سال های 1937 تا 1982 باعث شده  که قد پسران روستایی بنگلادش در یک دوران 45 ساله، 12 سانتی متر کوتاه تر شود . یکی از دلایل ، عادات جاری و مرسوم سنتی است که طبق معمول زنان دیرتر از مردان سر سفره می نشینند و غذای کم تری دریافت می کنند. این تبعیض تغذیه ای باعث کوتاه قدی و سوء تغذیه دختر بچه ها می شود. دختران جوان مبتلا به سوء تغذیه که زودتر ازدواج می کنند و بچه دار می شوند ، نمی توانند کودکانی با وزن متعادل به دنیا آورند . سالانه حدود یک میلیون کودک زیر 5/2 کیلو در بنگلادش به دنیا می آیند که بالاترین رقمLBW در دنیاست.

اگر چه موضوع بحث، سوء تغذیه در دانش آموزان است و در نظر داریم ابعاد مختلف سوء تغذیه را در این سن بشناسیم، ولی به دلیل تسلسلی که رشته های مسائل را از بدو تولد تا آخرین روزهای حیات به هم پیوند می دهد ، ناچاریم بدانیم که چگونه ، نوزادی که ثمره یک مادر مبتلا به سوء تغذیه است در دوران تحصیل نمی تواند کفایت لازم را برای یادگیری داشته باشد . وقتی در مدرسه به این گونه کودکان برخورد می کنیم با شناسایی عمق مشکل می توانیم به آنها و نسل آینده شان کمک کنیم .اگر ریشه مشکل را بدانیم، بی جهت کودکان را به باد انتقاد نمی گیریم ، آنها را سرزنش نمی کنیم و گناه آنچه را که آنها مسئول آن نیستند به پایشان نمی نویسم .

فرض کنید کودکی را که به دلیل ناتوانی های تحصیلی ، شدیداً مورد موأخذه قرار می دهند، بشناسید . اگر این کودک نوزادی بوده است که به دلیل گفته شده، کم وزن به دنیا آمده، برای این که بدانید او با گذر از چه مشکلاتی کوله بار زندگی را به دوش کشیده است ، به چند مورد اشاره می کنیم:

– امکان مرگ او تا 28 روز پس از تولد، 40 مرتبه بیش تر از نوزادانی است  که با وزن طبیعی به دنیا آمده باشند.

– وقتی به سن یک سالگی رسیده ، 5 برابر بیشتر از نوزادان سالم خطر مرگ را پشت سر گذاشته است .

– او زنده است ولی با اخلالاتی در تکلم ، تکامل و نمو سیستم عصبی، ضعف قوه بینایی ، کاهش فراگیری های اکتسابی و کری روبه رو می باشد .

– او بیش تر از دیگران به عفونت های تنفسی، گوارشی و سایر بیماریها مبتلا می شود؛ همیشه رنجور است و از بیماری رنج می کشد .

– امکان ابتلای او در بزرگسالی نیز به بیماری هایی نظیر دیابت، فشار خون و بیماری های قلبی بیش از نوزادان سالمی است که به دوران بزرگسالی رسیده اند .

اگر اولیای مدرسه و والدین او بدانند زندگی چه دشواری هایی را به دلیل گناه ناکرده او، به او تحمیل کرده است هرگز به خود اجازه نمی دهند با شیوه های متفاوت از او بخواهند چیزی بشود که نمی تواند . دانشمندانی که درباره مسئله سوء تغذیه و عوارض اقتصادی و اجتماعی ناشی از آن کار می کنند، توانسته اند با محاسبات دقیق، ارزشی را که یک انسان توانمند می تواند برای جامعه خود داشته باشد از نظر توانمندی های فیزیکی و ذهنی به معیاری قابل سنجش (پول) تبدیل کنند . آن گاه بر اساس آمار سوء تغذیه، ضرر وزیان کشورها را مقایسه کرده اند تا به سیاست گذاران نشان دهند که به عواقب ناشی از سوء تغذیه بنگرند و با طراحی برنامه های پیش گیری ، نسل های آتی را از رکود و عقب ماندگی برهانند . این محاسبات می گوید؛ سرمایه گذاری در این زمینه چه قدر می تواند به نفع جامعه باشد .

” کم خونی ناشی از فقر آهن و اثر آن بر قدرت فراگیری ”

کودکان سنین مدرسه به ویژه اگر متعلق به خانواده هایی هستند که از نظر اقتصادی و اجتماعی در سطح پایینی هستند، ممکن است به درجاتی از فقر آهن و کم خونی ناشی از آن مبتلا شوند .

در مناطقی که آب آلوده برای شرب وجود دارد و وضعیت بهداشت محیط در سطح مطلوبی نیست، ممکن است دریافت آهن از طریق مواد غذایی کافی باشد، ولی ابتلا به بیماری های عفونی و انگلی موجب سوء تغذیه ناشی از پروتئین و انرژی می شود که خود روی جذب آهن اثر دارد . عوارض مهمی که مربیان می توانند به وسیله آن به فقر آهن مشکوک شوند ، بی تفاوتی ، خستگی، بی حسی ، کاهش قدرت یادگیری و عدم تمایل به فعالیت های فیزیکی مثل ورزش است . کودک پس از این مرحله از ذخایر آهن بدن خود استفاده  می کند و در صورتی که ذخایر ، کاهش یابد ، کم کم وارد مرحله کم خونی ناشی از فقر آهن می شود .

در تحقیقی نشان داده شد که اضافه کردن آهن به رژیم غذایی، اگر با هدف کاهش کم خونی تا میزان دو سوم صورت گیرد،

می تواند در مدت 7 سال 2، /3 میلیارد دلار بهره وری داشته باشد . بر اساس یافته های یک تحقیق که بر روی کودکان دبستانی کلاس اول ناحیه یک کرمان انجام شد، تأثیر دریافت قرص آهن بر تمرکز ذهنی کودکان و بهبود قدرت یادگیری در مقایسه با گروه شاهد ثابت گردید. این تحقیق نشان داد، آهن یاری ، باعث بهبود قدرت تمرکز ذهنی کودکان کم خون خواهد شد .

به طوری که تفاوت معنی دار آماری  بین میانگین نمرات آزمون تمرکز ذهنی گروه درمان شده پیش از مداخله با پس از مداخله مشاهده گردید

توصیه طلایی دنیای تغذیه

تنها راه حصول اطمینان از تأمین کلسیم مورد نیاز کودکان و نوجوانان و امکان رشد و بالندگی نسل آنیده ایران، اجرای طرح توزیع رایگان شیر در تمامی مدارس کشور است

بیان مسئله

آیا تغذیه بر پیشرفت تحصیلی تاثیر دارد؟

هدف از اجرای طرح:

هدف از اجرای این طرح این است که ببینیم  آیا تغذیه بر پیشرفت تحصیلی تاثیر دارد یا خیر . اگر تاثیر دارد میزان آن چقدر است تا بتوانیم با استفاده از اطلاعات کسب شده از این تحقیق میزان یادگیری دانش آموزان را افزایش دهیم و باعث پیشرفت تحصیلی آنان شویم تا جامعه ای خلاق، پویا، با عملکردی بالا داشته باشیم.

فرضیه:

تغذیه بر پیشرفت تحصیلی تاثیر دارد.

تعریف متغیرها

تعریف نظری متغیرها

متغیر تغذیه:

عبارتست از مجموعه فعل و انفعالاتی که موجب می شود موجود زنده و سلولهای آن مواد مغذی را دریافت داشته و آنها را به مصرف رشد و نمو و نوسازی و نگاهداری عضو برساند و حرارت و انرژی لازم و کافی را جهت انجام اعمال حیاتی و سایر فعالیتهای مربوط تامین نماید. به عبارت دیگر عبارتست از ارتباط مواد غذایی با نحوه استفاده کردن بدن از آن مواد، برای اینکه بتواند حد اعلای سلامتی را برای خود تامین نماید(امین پور،صدیق 1368 ).

متغیر پیشرفت تحصیلی:

میزان پیشرفت یادگیرندگان تا لحظه امتحان (سیف 1384 ).

تعریف عملیاتی متغیرها

متغیر تغذیه:

منظور از تغذیه خوردن صبحانه توسط دانش آموز قبل از رفتن به مدرسه است.

متغیر پیشرفت تحصیلی:

منظور از پیشرفت تحصیلی نمره ای است که دانش آموز در پایان ترم کسب می کند.

بحث و نتیجه گیری

با توجه به اطلاعات جمع آوری شده ، از این پژوهش می توان این نتیجه گیری را انجام داد که تغذیه به عنوان یک متغیر مستقل در یادگیری یا پیشرفت تحصیلی به عنوان یک متغیر وابسته تاثیر می گذارد. تفاوت نمرات دانش آموزان دو گروه خود مبین این مطلب می باشد.

و با توجه به این یافته ها می توان گفت دانش آموزانی که از تغذیه مناسب بهره می برند در کسب دانش و مدارج تحصیلی بهتر عمل می کنند و در این زمینه موفق تر هستند و دانش آموزانی که به هر دلیلی از کسب تغذیه مناسب بی بهره هستند در زمینه درس خواندن و کسب مدارج تحصیلی، از دوستان و همکلاسی های خود نا موفق تر هستند و نسبت به آنها از لحاظ درسی در مدرسه عقب تر هستند.

محدودیت ها و پیشنهادات

این پژوهش نیز مانند اکثر پژوهش ها خالی از مشکلات و محدودیت ها نبوده است. بدین منظور پژوهشگر برای سایر پژوهشگران برخی محدودیت ها ،پیشنهادها و راهکارهایی را به قرار زیر مطرح می نماید:

1-از آنجا که نمونه پژوهش تعداد 20 نفر است وتعداد10 نفردر هر گروه جای می گیرند بنابراین این پژوهش در تعمیم نتایج و اعتبار بیرونی با محدودیت مواجه بوده است.

پژوهشگر به سایر محققان و پژوهشگران پیشنهاد می کند که برای تحقیق در زمینه تاثیر تغذیه بر یاد گیری از نمونه بیشتری استفاده کنند تا اعتبار بیرونی بیشتری داشته باشد و بتوان تا حدودی آن را به جامعه تعمیم داد.

2-به دلیل برخی محدودیت ها چون تمامی افراد نمونه پسر بوده اند و از دختر ها دراین تحقیق استفاده نشده است بنابراین می توان گفت متغیر جنسیت در این پژوهش در نظر گرفته نشده است.

محقق به دیگر محققان و پژوهشگران پیشنهاد می کند در پژوهش خود متغیر جنسیت را در نظر بگیرند تا راحت تر بتوان آن را به جامعه تعمیم داد.

3-متغیر دیگری که به خاطر برخی مشکلات در نظر گرفته نشده است سطح زندگی خانوادگی افراد نمونه است.

به دیگر دوستان پژوهشگر پیشنهاد می شود که برای اعتبار بیرونی بیشتر، در پژوهش خود اطلاعاتی در مورد سطح زندگی خانوادگی افراد نمونه کسب کنند تا پژوهش یک دست تری را انجام دهند.

4- از دیگرمتغیر های مزاحمی که باید در این تحقیق توسط پژوهشگرکنترل می شد و به دلیل محدودیت ها و برخی مشکلات امکان چنین چیزی وجود نداشت می توان به متغیر هایی نظیر آموزش های قبلی،سطح سواد والدین،شخصیت آزمودنی ها،سطح توجه والدین به کودک، میزان هوش و IQکودک و . . . اشاره کرد.

پیشنهاد پژوهشگر به دیگر پژوهشگران این است که تا آنجایی که می توانند متغیر های مزاحم ذکر شده ویا متغیر های مزاحم دیگری که در اینجا به آنها اشاره نشده است و به ذهن  پژوهشگران می رسد کنترل کنند و جامعه ای با میزان تناسب بیشتر را در اختیار داشته باشند تا تحقیق و پژوهش دقیق تری را انجام دهند تا بتوانند آن را به جامعه تعمیم دهند تا جامعه ای با سواد تر و پویاتر داشته باشیم.

خلاصه تحقیق

یکی از مواردی که همواره توجه روانشناسان، وحققان و دانشمندان را به خود جلب می کند تاثیر تغذیه صحیح و درست بر انواع کارکردهای روانی می باشد.در تحقیق حاضر سوال زیر مورد بررسی قرار گرفت:

آیا تغذیه بر یادگیری و پیشرفت تحصیلی تاثیر دارد یا خیر؟

با توجه به شواهد و قراینی که در بیان کلی مسئله مطرح گردید، فرض زیر را مطرح کردیم

تغذیه بر یادگیری دانش آموزان تاثیر مستقیم دارد.

پژوهش حاضر برای بررسی میزان تاثیر تغذیه بر یادگیری، از بین دانش آموزان مقطع پنجم ابتدایی مدرسه رازی شهرستان رباط کریم ، تعدادی را به طور تصادفی انتخاب نمودیم و روی آنها پژوهشی را انجام دادیم . در این تحقیق از معدل پایان ترم دانش آموزان انتخاب شده برای بررسی هدف این تحقیق استفاده شده است.

تجزیه و تحلیل یافته ها نشان می دهد که تفاوت معنا داری بین سطح یادگیری دانش آموزانی که از تغذیه مناسب استفاده کرده اندو دانش آموزانی که از تغذیه مناسب بی بهره بوده اند وجود دارد.همچنین سطح یادگیری در دانش آموزانی که تغذیه شده اند بالاتر ازسطح یادگیری دانش آموزانی است که از تغذیه مناسب استفاده نمی کردند.